Melding doen
Groengebied Amstelland | Over | Historische wateren: de Holendrecht
Publicatiedatum: 10 oktober 2023
Midden in het weelderige Groengebied Amstelland kronkelt de veenrivier de Holendrecht. Deze relatief kleine rivier verbindt de Ronde Hoeppolder met het Abcoudermeer.
De Holendrecht is een bescheiden riviertje met een totale lengte van zo’n 2,5 kilometer. Vanaf het Abcoudermeer bekeken splitst de Holendrecht zich bij de Voetangelbrug in twee delen op: in de Waver richting het zuiden en in de Bullewijk richting het noorden. In de loop der tijd zijn een Amsterdamse buurt, metrostation en verkeersknooppunt naar de rivier Holendrecht vernoemd.
Het ‘-drecht’ in de naam is afgeleid van het Latijnse ‘traiectum’. Deze aanduiding gebruikte men om de plek aan te geven waar je een rivier kon oversteken of doorheen waden. Steden met dit achtervoegsel in hun naam, of een afgeleide hiervan, kregen die meestal vanwege de nabijheid van een doorwaadbare plaats. Andere voorbeelden zijn plaatsen als Duivendrecht en Loosdrecht. Het kan dus betekenen dat Holendrecht vroeger een belangrijke functie had als oversteekplaats voor reizigers en handelaren.
De Holendrecht vormde vanaf de 15e eeuw een belangrijke verbinding tussen de rivieren de Amstel en de Vecht. Over de binnenwateren kon men vanuit Amsterdam de route naar het zuiden varen. Ook speelde de bescheiden watergang in de middeleeuwen een rol in de waterhuishouding van de regio. Het water werd gebruikt voor de bewatering van landbouwgronden en voor het aandrijven van watermolens.
Tijdens de Gouden Eeuw, tussen 1600 en 1700, groeide de handel in Nederland en werd de Holendrecht deel van een belangrijke route voor het vervoer van goederen. Men legde zogenoemde jaagpaden aan, zodat ook trekschuiten deze waterroute konden gebruiken. Over deze paden trokken paarden de trekschuiten door het water. Het grote voordeel hiervan was dat men hierdoor niet langer afhankelijk was van de wind.
Herberg De Voetangel met rechts een trekschuit (Beeld: Stadsarchief Amsterdam/HP Schouten)
Na de komst van de trein verloor de trekschuit echter aan populariteit. De trein was simpelweg vele malen sneller en comfortabeler. De vervoersmethode per trekschuit was niet langer eerste keus, voor goederentransport én passagiers.
Met dit kijkje in de geschiedenis van de Holendrecht bekijk je deze bescheiden watergang misschien door een iets andere bril. Het blijft voor natuurliefhebbers in ieder geval nog altijd een heerlijke omgeving om van het rustige landschap en het kabbelende water te genieten.
Ben je met de fiets of wandelend? Dan kun je de Holendrecht oversteken met zelfbedieningspont De Koet, beheerd door Groengebied Amstelland (zie ook foto bovenaan). Het pontje verbindt de Voetangelweg aan de zuidoever met de Holendrechterweg aan de noordoever. Sta je in een mum van een tijd vanuit de provincie Utrecht in de provincie Noord-Holland, of andersom!
Zelfbedieningspont Koet over de Holendrecht
**Let op: de Ronde Hoep is van 2023 tot en met 2026 niet of nauwelijks per fiets te bezoeken vanwege dijkophogingen door Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.**
Lees hier meer over andere historische rivieren in Groengebied Amstelland.
Met dank aan: Historisch Amstelland, Ontgonnen verleden – regiobeschrijvingen provincie Utrecht (Bureau Lantschap)