Melding doen
Groengebied Amstelland | Natuur | De smient
Publicatiedatum: 12 januari 2023
De smient is in de winter een veel geziene gast in Groengebied Amstelland. Deze vogels overwinteren namelijk in grote getale in het gebied. Lees hier meer over deze fraaie eendensoort.
Op schemerige winteravonden kun je vaak goed horen waarom de smient ook wel ‘fluiteend’ wordt genoemd. Wanneer smienten overvliegen hoor je hun kenmerkende vrolijke roep met hoog fluitgehalte.
Wat uiterlijk betreft is de mannetjes smient het makkelijkst te herkennen. Hij heeft een kastanjebruine kop met witgele streep op zijn voorhoofd. Verder is zijn borst roze gekleurd en heeft het mannetje een wit buikje met grijsblauwe flanken. Vrouwtjes zijn minder opvallend gekleurd en vaak grotendeels bruin of grijsachtig. De snavel van de smient is kort en stomp, met een zwart puntje op het einde.
Smienten komen vooral voor in ondiepe, rustige wateren in Noord-Europese landen. Ze broeden daar doorgaans van mei tot juni, waarbij de smienten kleine nesten bouwen op eilandjes in het water. Meestal leggen de vrouwtjes 7 tot 9 eieren, die na een broedperiode van zo’n 25 dagen uitkomen. De jonge smienten kunnen na ongeveer 6 weken vliegen.
De smient houdt van een plantaardig dieet: op het menu staan vooral bladeren, gras, plantenwortels, zaden en algen. Buiten het broedseizoen zoeken de smienten graag waterrijke graslandgebieden op. Hier vinden ze voldoende voedsel en de broodnodige rust. De smient is niet zo dol op koude weersomstandigheden en trekt in de winter graag naar warmere oorden.
In de zoektocht naar een iets milder klimaat strijken jaarlijks honderden smienten in Groengebied Amstelland. Met name de Ouderkerkerplas is een geliefde plek om te overwinteren. De plas is relatief diep en reikt hierdoor tot het zilte grondwater. Het zoutgehalte van de Ouderkerkerplas is daardoor iets verhoogd. De plas vriest door dit licht brakke water én het feit dat het in midden erg diep is in de winter niet snel dicht. Zo kan de ‘fluiteend’ hier veilig de buik rond eten en energie sparen voor de terugvlucht naar het noorden. Je kunt de vogels ’s winters overigens ook spotten in de wat bredere vaarten in de Middelpolder.
Voor de bijzondere wintergasten is rust van groot belang. Deze vogels zijn namelijk erg gevoelig voor allerlei verstoringen door mens en dier. Telkens als de smienten schrikken, vliegen ze op. Ze verbruiken hierdoor energie, die juist hard nodig is om voedsel te zoeken. De smient moet hiermee voldoende kracht en vet opslaan, om in het voorjaar weer de oversteek naar Scandinavië te kunnen maken.
De Ouderkerkerplas is daarom jaarlijks van half oktober tot half april gesloten; in deze periode kun je niet vlak langs het water rond de plas wandelen. Je kunt wel iets verder van de plas af het rondje maken, over het wandelpad langs het fietspad. De precieze datum van afsluiting stellen we jaarlijks aan de hand van de herfstvakantie vast.
Nog een leuk weetje over de smient: in het logo van Groengebied Amstelland is een vliegende smient opgenomen (zie onder). Je kunt dus wel zeggen dat de smient een speciaal plekje in ons hart heeft!
Mocht je de smienten in het gebied willen bewonderen dan is de winterperiode hier dus het aangewezen moment voor. Bij de Ouderkerkerplas vind je aan de zuidoever maar liefst twee vogelkijkhutten, waaronder die bij Bultje van John. Neem een verrekijker mee om de eenden van nog dichterbij te bekijken.