Van blauwalg tot poepbacterie: alles over schoon natuurwater

Publicatiedatum: 24 augustus 2022

Zwemmen in natuurwater is erg populair, ook in Groengebied Amstelland. Je moet wel rekening houden met mogelijk risico voor je gezondheid, als de waterkwaliteit te wensen overlaat.

Blauwalg
Vooral in de zomer, als de temperaturen flink oplopen, kan de kwaliteit van natuurwater achteruitgaan. Blauwalg is hierbij een veel voorkomend fenomeen, waar in Nederland regelmatig voor gewaarschuwd wordt. 

Wanneer ontstaat blauwalg?
Blauwalg is eigenlijk geen alg maar een bacterie, die van nature in oppervlaktewater zit. Wanneer het aanhoudend warm is (rond de 20 à 30 graden) en het water niet goed doorstroomt, kan dat een blauwalgenbloei veroorzaken. Deze blauwalgen vormen drijvende lagen, die vaak ophopen bij oevers en strandjes. De kleur van dergelijke drijflagen kan uiteenlopen van heldergroen tot helderblauw. Als de onderkant van deze drijflagen afsterft, komen gifstoffen (toxines) in het water terecht. Je kunt beter niet zwemmen of surfen in water met blauwalg, omdat juist aanraking met of het binnenkrijgen van deze gifstoffen mogelijk gezondheidsklachten veroorzaken.

Lichamelijke klachten door blauwalg
Lichamelijke klachten door blauwalg zijn onder meer irritatie aan ogen of huid, maag-en darmklachten en hoofdpijn. Mocht je toch in aanraking zijn geweest met blauwalg, spoel je dan goed af onder de douche. Zie je een (stinkende) algenlaag liggen op het water of heeft het water een gekke kleur? Ga hier dan niet zwemmen en meld het bij onze beheerder. Ook honden kunnen ziek worden van blauwalg, dus houd je hond dan liever aan de kant.

Kwaliteitscontrole zwemwater
Net als in de rest van Nederland is het zwemseizoen in Groengebied Amstelland van 1 mei tot 1 oktober. In deze periode zijn er tweewekelijks bij De Hoge Dijk, Ouderkerkerplas & Gaasperplas metingen bij de officiële zwemwaterlocaties om de kwaliteit van het water te controleren. Een externe controleur voert de controles uit en maakt ze bekend op de website zwemwater.nl. De actuele meetgegevens van het water staan bij het tabblad ‘Meetgegevens’ van de zwemlocatie.

Meting poepbacterie in het water
De controleur meet tijdens deze onderzoeken of zogenaamde ‘poepbacteriën’ in het water zitten, namelijk E. coli en enterococcen. Deze bacteriesoorten komen voor in de uitwerpselen van mens en dier en zijn meestal onschadelijk. Van deze bacteriën kun je ook behoorlijk ziek worden, met onder meer misselijkheid, braken en diarree als gevolg. Bij de waterkwaliteitscontroles checkt de controleur ook de veiligheid van de zwemlocatie, en of er sprake is van andere vervuiling, door bijvoorbeeld giftige algen als blauwalg. 

Let op!
We raden je aan om juist vanwege deze kwaliteitscontroles alleen te zwemmen op officieel aangewezen zwemlocaties. In Groengebied Amstelland zijn dat het strand en de ligweide aan de noordkant van Ouderkerkerplas, het strand bij De Hoge Dijk, het strand aan de zuidoever van de Gaasperplas en de Waterspeelplaats in het Gaasperpark. Ga je buiten het zwemseizoen het water in, dan zijn er helaas geen metingen van actuele kwaliteitscontroles beschikbaar. Probeer in dat geval zelf goed in te schatten of het verantwoord is om op die specifieke plek te gaan zwemmen.

Bekijk op zwemwater.nl meer informatie over schoon water, veilig zwemmen en gezondheidsrisico’s. De actuele metingen van elke officiële zwemlocatie staan in het tweede tabblad ‘Meetgegevens’, naast het tabblad ‘Algemeen’.

Negatief zwemadvies. Hoe zit dat nou?
Wil je meer weten hoe het zit met enerzijds een negatief zwemadvies en anderzijds schoon en veilig zwemwater? Lees dan dit artikel.